FIRLEJ RADOM - MIEJSCE PAMIĘCI NARODOWEJ
„Na cmentarzu tutejszym spoczywają zwłoki ponad 15 tys. osób, zamordowanych przez oprawców hitlerowskich w latach 1940-1945 w masowych egzekucjach. Wśród pomordowanych znajduje się wielu aktywnych bojowników o wolność i demokrację, jak również wielu więźniów z radomskiego więzienia i mieszkańców getta. Cześć ich pamięci".
W 1945 roku odbył się zbiorowy pogrzeb, pochówek ofiar egzekucji, których według różnych źródeł było 12.000-15.000. Dla upamiętnienia tego miejsca ustawione zostały trzy drewniane krzyże oraz symboliczny grób z metalowym krzyżem i tablicą. W 1969 roku staraniem środowisk kombatanckich przystąpiono do prac nad wzniesieniem pomnika ku czci poległych – w 1975 roku zakończono budowę. Oficjalne odsłonięcie nastąpiło w 1976 roku. Pomnik powstał wg. projektu radomskiego artysty plastyka Macieja Paterkowskiego.
Napis na pomniku:
„W hołdzie zamordowanym przez hitlerowskiego okupanta w latach 1939-1945. Społeczeństwo Radomia -1975.”
Wygląd obecny różni się od pierwotnej wersji. Zmiana na trzy krzyże oraz cierniową koronę nastąpiła za sprawą długoletnich starań Pana Piotra Kozakiewicza – od 1994 r. do 2005 r., projekt zmian opracował mgr inż. arch. Tadeusz Derlatka. Na postumencie umieszczone jest godło polski oraz napisy.
W dniu 01 września 2022r. upamietniając 83 rocznicę wybuchu II wojny światowej, przedstawiciele Nowej Lewicy złożyli na Firleju kwiaty pod pomnikiem ofiar zamordowanych przez Niemców w latach : 1939-1945.
Na miejscu obecni byli:
wiceprzewodniczący Nowej Lewicy Patryk Fajdek wraz z członkami Zarządu Nowej Lewicy: Markiem Ratuszyńskim, Bogdanem Barszczyńskim, Sławomirem Grychtalem, Piotrem Strzelcem, Piotrem Szmiglem, Jolantą Sokołowską, Dorota Wiśniewską oraz Małgorzata Ziemnicką.
Relacja forograficzna z miejsca składania kwiatów:
[Opr.EB,AL,PF]